Ayə təfsiri

Allah göylərin və yerin nurudur. Onun möminlərin qəlbində olan nuru, içində çıraq olan bir taxçaya bənzəyir; o çıraq şüşənin içindədir, şüşə isə, sanki inci kimi bir ulduzdur. O çıraq təkcə şərqə və ya təkcə qərbə aid edilməyən daim günəş şüaları altında qalan mübarək zeytun ağacından yandırılır. Onun yağı özünə od toxunmasa da, sanki işıq saçır. Bu, nur üstündə nurdur. Allah istədiyini Öz nuruna yönəldir. Allah insanlar üçün misallar çəkir. Allah hər şeyi Biləndir. (Nur surəsi, 35)

kuazar

Kvazar, kosmosda radio dalğası yayan, ulduz kimi görünən, sıx və son dərəcə parlaq cisimlərə verilən addır. Kvazarlar kainatdakı bilinən ən parlaq cisimlərdir. Hal-hazırda kainatdakı ən parlaq kvazarın parlaqlığı, Günəşin parlaqlığından 2 trilyon qat çoxdur  (2×1012); Samanyolu kimi nəhəng qalaktikanın cəmi işığından isə təxminən 100 qat çoxdur. 1

Yuxarıdakı ayədə keçən “nur” sözü “işıq, parlaqlıq, aydınlıq, şüa, parıltı, işıqlandırma” mənalarını verir. Ayədə təsvir edilən işıq, parlaqlıq cəhətiylə, kvazar olaraq bilinən bu göy cisimlərinə işarə edə bilər. Çünki ayədəki digər ifadələr də, kvazarların işığının görünmə şəklini, işığının qaynağını, son dərəcə hikmətli şəkildə təsvir edir. (Doğrusunu Allah bilir.)

Ayədə “sanki inci kimi bir ulduzdur” mənasını verən “keenneha kevkebun durriyyun” ifadəsindəki “duriyyun” sözü “parlaq” mənasıyla kvazarın elmi təsvirlərindəki “inci kimi bir ulduzdur… ardı...

 

Biz Davuda Özümüzdən bir lütf bəxş etdik və buyurduq: “Ey dağlar və quşlar! Onunla birlikdə Allahın şəninə təriflər deyin!” Biz dəmiri onun üçün yumşaltdıq.. (Səba surəsi, 10)

 

Biz o hökmü Süleymana anlatdıq. Hər ikisinə hökmranlıq (peyğəmbərlik) və elm bəxş etdik. Biz dağları və quşları Davudla birlikdə Allahı tərifləmələri üçün ona ram etdik. Bunları Biz etdik. (Ənbiya surəsi, 79)

 

Biz də, onun əmri ilə istədiyi yerə sakitcə əsən küləyi ona ram etdik. (Sad surəsi, 36)

 

Yuxarıdakı ayələrdə hz. Davud və hz. Süleymana təqdim edilən üstünlüklərdən bəhs edilir və hər birinə Allah qatından elm verildiyi bildirilir. Bu peyğəmbərlərə verilən elmlə əlaqədar ayələrdə keçən ifadələr, elektromaqnit dalğalarını əks etdirmə üsuluyla işləyən, dövrümüz radar texnologiyasına işarə edə bilər. (Doğrusunu Allah bilir.) Səba surəsinin 10-cu ayəsindəki “əks-səda ilə səs verin!” olaraq tərcümə edilən və “səsin geri dönməsi, təkrarlanması” mənalarını verən “evvibi” sözü, əks-səda üzərinə qurulan radar texnologiyasını xatırladır.

Radar, sabit ya da hərəkətli cisimlərin yerlərini, sürətlərini və istiqamətlərini təsbit etmək üçün istifadə edilən, mikrodalğanı əks etdirmə metodu ilə işləyən təsbit cihazıdır. 1 Radarın iş prinsipi səs dalğasının əks olunmasına çox bənzəyir. Məsələn, dağlıq vadidə və ya mağarada qışqıran bir adam, səsinin əks-sədasını geri eşidər. Əgər səsin havada yayılma sürəti bilinirsə, səsin dəydiyi… ardı...

 

Yeri yayıb uzadan, orada möhkəm dağlar, çaylar yaradan və bütün meyvələrdən cüt-cüt yetişdirən də Odur. O, gündüzü gecə ilə örtüb bürüyür. Həqiqətən də, bunda dərin düşünən adamlar üçün dəlillər vardır. (Rad surəsi, 3)

 

Yuxarıdakı ayədə “yayıb uzadan” olaraq tərcümə edilən ərəbcə “medde elarda” ifadəsi, “örtdü, yaydı, uzatdı, yayıb uzatdı, genişlətdi, açdı, döşədi” kimi mənalara gəlir. Ayədə dağların və çayların meydana gəlməsindən bəhs edilərkən, yer üzü ilə əlaqədar bu sözün istifadə edilməsi son dərəcə hikmətlidir. Çünki yer üzünün meydana gəlməsi ilə əlaqədar elmi şərhlərə baxdığımızda, dağların və çayların, yer üzünün yayılaraq genişlədildiyi əsnada şəkilləndiyi məlumatı qarşımıza çıxar.

Dövrümüzdəki elm, Yer səthinin qədim dövrlərdə zəmanəmizdən fərqli görünüşə sahib olduğunu qəbul edir. Məşhur alman elm adamı Alfred Lothar Wegener, 1915-ci ildə “Die Entstehung der Kontinente und Ozeane” (Qitələrin və okeanların mənşəyi) adlı kitabında, başlanğıcda bütün qitələrin nəhəng quru parçası halında birləşmiş olduğunu qarşıya qoymuşdur. Sonrakı illərdə bu böyük quru parçasını, “bütün qitələr” mənasını verən latınca Pangeya olaraq adlandırmışdır. 1 Alfred Wegenerin 1912-ci ildə ortaya qoyduğu “Qitələrin hərəkət etməsi” nəzəriyyəsinə görə isə, Atlantik Okeanının iki yanındakı qitələr bir-birindən ayrılmağa davam edir. Bu nəzəriyyə lövhə tektonikası (təbəqə tektonikası) olaraq bilinən elm sahəsinin inkişafıyla, bu gün bu şəkildə son halını almışdır: Qitələr okean səthində… ardı...

 

Quranın Allahın sözü olduğunu isbat edən bir çox möcüzəvi xüsusiyyəti vardır. Qurandakı elmi məlumatlarda, keçmişlə əlaqədar verilən xəbərlərdə, riyazi şifrələmələrdə o dövrdə heç bir insan tərəfindən bilinməyəcək həqiqətlər ayələrdə xəbər verilmişdir. Bundan əlavə, o dövrün məlumat səviyyəsiylə və texnologiyasıyla əldə edilməsi mümkün olmayan inkişaflar, Quranda bir qisim ayələrdə əvvəlcədən işarə edilmişdir. Ancaq 20 və 21-ci əsr texnologiyasıyla əldə etdiyimiz bəzi elmi həqiqətlərin 1400 il əvvəl Quranda bildirilməsi, Quranın insan sözü olmadığının açıq-aşkar isbatıdır.

Quranda gələcəyə istiqamətli işarə ola biləcək ayələrdən biri Bəqərə surəsinin 73-cü ayəsidir:

 

O zaman siz bir nəfəri öldürmüşdünüz və onun qatili barəsində mübahisə edirdiniz. Allah isə sizin gizlətdiklərinizi aşkara çıxarar. Biz dedik: “İnəyin bir parçasını ona (ölüyə) vurun!” Allah ölüləri bu cür dirildir və Öz ayələrini sizə göstərir ki, bəlkə anlayasınız. (Bəqərə surəsi, 72-73)

Image result for kalp masajı

Yuxarıdakı ayədə “bir parçasıyla” olaraq tərcümə edilən ərəbcə “biba diha” ifadəsinin mənaları arasında “biri, bəziləri” sözləri də var. Bu mənalar göz önünə alındığında, sinəyə üstdən vurulduğunda, ürəyin yenidən işləməsi mümkün ola biləcəyindən, ayədə ürək masajı edilməsinə işarə edilə bilər. (Doğrusunu Allah bilir.)

Bilindiyi kimi, ürək masajı edilən adam ölü bədən əlamətlərinə sahibdir. Şüuru itmiş, tənəffüs və ürək döyüntüsü dayanmışdır. Dövrümüzün məlumatlarıyla, ürəyi dayanan adama ürək masajı tətbiq olunaraq, adamın ürəyinin döyünməsi və… ardı...

 

Isaac-Newton

Məgər Biz yeri məskən etmədikmi? (Mürsəlat surəsi, 25)

 

Yuxarıdakı ayədə “toplanma yeri” olaraq tərcümə edilən “kifaten” sözü, “canlıların, məskənlərində toplanıb himayə edilmələri, sığınmaları, canlı və cansızların toplandıqları yerlər, üzərində şeylər yığılan, toplanan yer” mənalarını daşıyır. Yer üzünün “toplanma yeri” olduğunu bildirmək üçün istifadə edilən bu söz -kifaten- ərəbcədə “kefete” kökündən törədilmişdir və “toplamaq, özünə çəkmək, qucaqlamaq” mənalarını verir.

Bilindiyi kimi yer üzü, cazibə qüvvəsinin təsiriylə insanları və üzərində saxladığı bütün canlı və cansız varlıqları mərkəzinə doğru çəkir. Ayədə keçən “özünə çəkmək” feli ilə yer üzünün bu cazibə qüvvəsinə hansısa istiqamətiylə işarə etməsi ehtimal olunur. (Doğrusunu Allah bilir.)

Dünya üzərində heyvanları, bitkiləri, insanları və digər bütün varlıqları özünə doğru çəkən cazibə qüvvəsi sayəsində, insanların yerə ayaq basmaları, cisimlərin uçmadan qoyulduqları yerdə dayanmaları, atmosferin dağılmadan Dünyanı əhatə etməsi, yağışın yer üzünə düşməsi mümkün olar.

Tarixdəki ən böyük elm adamlarından sayılan İsaak Nyuton yerin bu xüsusiyyətini araşdırmış və 1687-ci ildə ilk dəfə “Philosophiae Naturalis Principia Mathematica” (Təbiət fəlsəfəsinin riyazi qanunları) adlı əsərində cazibə qüvvəsindən danışaraq, bütün zamanların ən böyük elmi kəşflərindən birini etmişdir. Hətta, Nyutonun cazibə qüvvəsindən bəhs edərkən istifadə etdiyi latınca “attraere” sözü də, “çəkmə, bir yerə gətirmə” mənasını daşıyır.

Ancaq 17-ci əsrdə təyin olunan dünyanın dörd böyük qüvvəsindən birinə, Quranda diqqət çəkilməsi, Quranın Allahın qatından endirildiyinin dəlillərindən sadəcə biridir.