“Esquire” jurnalının avqust 2003-cü il tarixli sayında, “5 dəqiqədə təkamül” başlıqlı məqalə yayımlandı. Təkamül nəzəriyyəsini müdafiə edən və yaradılışa qarşı çıxan iddialar, şərhlər və zarafatlar, cəmi iki səhifədən ibarət idi. Hər nə qədər “antitezis” kimi kiçik başlıq altında təkamül əleyhindəki bir dəlildən (Coelacanth növü balıqların quruluşundan) danışılsa da, “Esquire”, qatı təkamülçü xətti göstərirdi. Ancaq, Esquire yanılırdı.

Səbəblərini aşağıda qısaca izah edək.

Təbii seleksiya

“Esquire”dəki məqalədə, ən çox vurğulanan mövzu, təbii seleksiya idi. “Nəzəriyyə” başlıqlı yazıda, Darvinin “Qalapaqos” adalarındakı alacəhrə növləri ilə əlaqədar müşahidələrindən bəhs edilir və bundan qaynaqlanaraq, təbii seleksiya üçün vaxt vermək, canlılarda sərhədsiz dəyişiklik təmin edəcəyi iddia edilirdi. “Quruda yaşayan dörd ayaqlı məməli, okeanların nəhəngi balinaya çevrilər, dinozavr quşa çevrilər.”

Ancaq “Esquire”nin bu iddiası doğru deyil. Təbii seleksiya vardır və təsirlidir, amma bu mexanizm, “Esquire”nin və bütün digər təkamülçülərin zənn etdiklərinin əksinə, yeni canlı növləri yaratmaz. Çünki yeni canlı növünün əmələ gəlməsi, onun yeni quruluşlarını, orqanlarını, zülallarını təyin edən “genetik məlumat”ın ortaya çıxması deməkdir. Halbuki, təbii seleksiya yeni genetik məlumat ortaya çıxartmaz. Yalnız bir canlı növünün onsuz da, mövcud olan genetik məlumatda, müxtəlif versiyaların ən üstün olanını seçər. Məsələn, soyuq bir qış keçirən bizon sürüsündə, ən güclü olanlar həyatda qalar. Amma bu “həyatda qalma” vəziyyəti, o sürüdəki… ardı... →

“Nature” jurnalının 8 may 2003-cü il sayında darvinizmin biokompleksliyi izah etmədə necə böyük çıxılmaz vəziyyətdə olduğunu göstərən bir araşdırma nəşr olundu.¹ Bu günə qədər təbiətdə, fosil qeydlərində və ya laboratoriyada canlılardakı kompleks xüsusiyyətlərin mərhələ ilə qazanıldığı iddiasını sübut edə bilən heç bir elmi dəlil göstərə bilməyən darvinistlər, təsəllini virtual aləmdə axtarırdılar.

Tədqiqatçılar, inkişaf etdirdikləri “Avida” adlı proqram platformasında, bir-birləri ilə rəqabət halındakı digital orqanizmlərin mutasiyaya uğrayaraq, təkamülləşdiklərini və (sürətləndirilmiş) minlərlə nəsil, sonunda kompleks xüsusiyyətlərə sahib olduqlarını yazır, nail olduqları nəticələrin canlı orqanizmlərdəki kompleks funksiyaların, təbii seleksiya və təsadüfi mutasiya ilə ortaya çıxa biləcəyini göstərdiyini iddia edirdilər.

Ancaq “in silico” (kompüter mühitində) edilən bu təcrübənin darvinizmə dəlil olaraq təqdim edilməsi səhvdir, çünki təcrübədə, əldə edilən komplekslik əvvəldən “proqramlaşdırılmış” bir kompüter proqramında, yəni şüurlu müdaxilə ilə ortaya çıxır. Kompüterdə həyata keçən bütün simulyasiyalar, təkamülçü olan proqramçıların təyin etdikləri parametrlərə görə reallaşır.

Simulyasiyada reallaşan hadisələr hər nə qədər təsadüfi reallaşan kimi görünsələr də, bu vəziyyət hiyləlidir. Təməlində təkamülü dəstəkləmə məqsədi duran açıq-aşkar ortada olan bu araşdırmada, əsas götürülən parametrlərin təkamülçü ön mühakimələrə görə şəkilləndiyi müəyyəndir. Buna baxmayaraq bəzi xəbər qaynaqlarının, bunu elmi çalışma kimi qələmə verdiyi görünür. Məsələn, bəhs olunan araşdırma, “space.com”-da “Darvinin haqlı olduğu üzə çıxdı”² başlığı ilə verilir. Halbuki,… ardı... →

11 aprel 2003-cü il tarixdə, “Discovery Channel”də “Super milçək” adlı sənədli film yayımlandı. Proqramda “Drosophilia melanogaster” növü meyvə milçəklərinin genetika elminin inkişafında oynadığı rol haqqında bəhs edilirdi. 1900-cü illərin əvvəlində, Tomas H. Morgan adlı elm adamının işlərindən başlayaraq, günümüzə qədər müxtəlif genetik araşdırmalarda istifadə edilən meyvə milçəyinın vasitəçi olduğu, böyük elmi inkişaflar izah edildi. Ancaq, “Discovery Channel”, izah etdiyi hər canlını, təkamül təbliğatına vəsait olma vərdişini bu proqramda bir dəfə də ortaya qoydu. Üstəlik, yenə nağıl izah edərək və həqiqətlərin üstünü örtərək…

Sənədli filmdə əsasən Tomas H. Morqanın çalışmaları haqqında bəhs olunurdu. “Discovery Channel” bu çalışmaların məqsədini belə ifadə edirdi:

“Darvin, nəzəriyyəsini əlli il əvvəl inkişaf etdirmişdi. Morqan, laboratoriyasında bunu sınaqdan keçirtmək istəyirdi. Təkamül necə reallaşmışdı onu həll edəcək idi.”  

“Discovery Channel”, bu ifadələrlə, təkamül elmi bir həqiqət və laboratoriya mühitində müşahidə edilə bilən kimi bir təəssürat bağışlamaq istənilirdi. Eyni zamanda, meyvə milçəkləri üzərində aparılan təcrübələrin guya təkamülü sübut etdiyi kimi bir xəbər də, verirdi. Halbuki, meyvə milçəkləri üzərində aparılan təcrübələr, təkamül nəzəriyyəsini təsdiqləyən deyil, etibarsız edən nəticələr ortaya qoymuşdur:

• Əvvəlcə nəzəriyyənin əsaslandığı mutasiyaların canlı növlərini inkişaf etdirərək, onları təkamülləşdirən xüsusiyyətdə olmadığı aydın olmuşdur. Təsadüfi mutasiyalar, təsirli olduqları vaxt, canlıları inkişaf etdirmək yerinə, onları şikəst buraxır… ardı... →

06.02.2002-ci il tarixli “Hürriyet” qəzetində “AIDS-ə meydan oxuyan İngilis kəndi” başlıqlı xəbər nəşr olunmuşdur. Bu xəbərdə İngiltərədə bir kənddə yaşayan insanlarda görülən bir mutasiyanın bu kəsləri AIDS-ə qarşı qoruduğu irəli sürülməkdədir. Bəhs olunan yazıda, “Delta 32” adlı bu mutasiya, faydalı və insanı, infeksiyalardan qoruyan bir mutasiya kimi tanıdılmışdır. Ancaq bu izah, böyük bir yanılmadır. Aşağıda bütün mutasiyaların olduğu kimi, bu mutasiyanın da, zərərli olduğu elmi məlumatlar işığında bildiriləcək.

Müdafiə etmə sistemində zərər – Delta 32 mutasiyası

Bilindiyi kimi mutasiya, DNT-də əmələ gələn təsadüfi dəyişikliklərdir. Bu dəyişikliklər DNT kodunun pozulması ilə nəticələnər. Tanınan bütün mutasiyalar ya korlayıcı, ya da ən yaxşı ehtimalla təsirsizdir. Xəbərə mövzu olan “Delta 32” gen mutasiyası isə, ilk başda AIDS xəstələrində xəstəliyin irəliləməsini yavaşladan bir ünsür kimi təxmin edilmişdir.

Ancaq, görülən işlərin nəticəsində, bu mutasiyanın orqanizmi heç bir şəkildə qorumadığı, əksinə müdafiə etmə sisteminə zərər verən bir DNT-yə zərərli olduğu aydın olmuşdur.

Fevral 2001-ci il tarixdə də, Çikaqoda keçirilən “Səkkizinci opportunist və retro virus infeksiyalar konfransında” açıqlanan bir çalışma, bu həqiqəti gözlər önünə sərmişdir. Buna görə, müdafiə etmə sistemi hüceyrəvi immunitet səviyyəsində zədələnmişdir. Xromosomlarında Delta 32 mutasiyası müəyyən olunan xəstələr, bakteriya və viruslara qarşı lazım olan müdafiə etməni edə bilmirlər. Xəstələr, xüsusilə də, nadir olaraq… ardı... →

“Cumhuriyet Bilim Teknik” (CBT) jurnalının 17 iyul 2004-cü il tarixli sayında “Viruslar üç milyard ildir dünyaya qan qusdurur” başlıqlı yazı nəşr olundu. Məhz, “Sulfolobus solfataricus arke” bakteriyası üzərində müəyyən olunan bir virus növünü, genetik material cəhətdən digər bəzi viruslarla müqayisə edən tədqiqatçıların nail olduğu nəticələr, təkamülçü prizmasından şərh olunurdu.

Yazıda Montana Əyalət universitetinin, virus mütəxəssislərindən Mark Yanq, bəhs olunan virusun elementlərin (təməlinin) qıvrılma cəhətdən, bakteriyaları yox edən viruslar və eukariotlara tutulan adeno viruslarda da rast gəlinilən bir modelə sahib olduğunu ifadə edir, bu vəziyyətin uyğun təkamüllə üç dəfə və fərqli qollardan ortaya çıxa biləcəyini qarşıya qoyurdu. Ancaq Yanq sonra da, bu ehtimalın güclü olmadığı şəklində bir təhlükəsini də ortaya qoyur, virusların ortaq atadan təkamülləşəcəyini də, hesaba qatmalı olduğunu da deyərək tapıntıları kor-koranə təkamüllə izah etmək istəyirdilər.

Yonqun izahlarındakı fanatizm bir tərəfə, viruslarda ortaq molekulların düzülməsini araşdıran bu cür işlərin təkamül nəzəriyyəsini dəstəkləyən heç bir elmi əsası yoxdur. Bunlar təkamülü ən başdan doqma kimi mənimsəyən tədqiqatçılar, bənzərlik və müxtəliflikləri öz qənaətlərinə dair subyektiv şərh etdikləri çalışmalardır. Biokimya professoru Maykl J. Behe “molekulyar təkamül” yaraşdırmağının tamami ilə yanıldıcı olduğunu, əslində araşdırılan molekulların daxil olduğu biokimyəvi sistem və proseslərin mərhələ ilə ortaya çıxdığına dair təcrübi heç bir dəlil olmadığını izah edir. Behe, “Darvinin… ardı... →