Qış yuxusu deyəndə ilk ağla gələn heyvanlar şübhəsiz ayılardır. Müasir dövrdə ayılar və bədənlərinin qış yuxusu boyunca göstərdikləri xüsusiyyətlər elmə işıq gətirir.

Son illərdə elm adamları ayıların qış yuxusu müddətində necə sağlam qala bildiklərini araşdırır və ayıların fizioloji
xüsusiyyətlərindən tibb sahəsində faydalanmanın yollarını axtarırlar. Miçiqan Texnologiya Universitetində davam edən araşdırmanın hədəfi ayıların sümük maddələr mübadiləsinin araşdıraraq xalq arasında sümük əriməsi olaraq bilinən osteoporoza çarə tapmaqdır.

Sümüklərimiz həyatımız boyunca davamlı yenilənir. Buna baxmayaraq yaşlılıq, hərəkətsizlik kimi səbəblərlə sümük deformasiyası artır, yenilənmə azalarsa, sümük toxumasında zəifləmə meydana gəlir. Ancaq Amerika qonur ayısı aylar sürən qış yuxusu boyunca demək olar ki, heç hərəkət etmədiyi halda sümük intensivliyində əhəmiyyətli bir azalma olmur. Halbuki, bir insanın buna oxşar vəziyyətdə bir müddət ömrünü yatağa asılı şəkildə keçirsə, sümükləri kövrək, qupquru peçenye halına gələr və asanlıqla qırılar.

Miçiqan Texnologiya Universitetindən Seth Donahue-nun rəhbərlik etdiyi tədqiqat qrupunun 2003-cü ildə “The Journal of Experimental Biology”-də dərc olunan məqaləsinə görə ayının qış yuxusu müddətində sümük deformasiyasında artım olur, amma sümük istehsalı sabit qalır. Hərəkətsiz qalan insanlarda da deformasiya artır, amma istehsal sabit qalmır, azalır.

Heyvanın təkrar hərəkət etməsi ilə birlikdə istehsal da ən üst səviyyəyə çata bilir, beləcə sümüklər sürətli bir şəkildə köhnə vəziyyətinə qayıdır. Bununla müqayisədə… ardı... →