Təkamül nəzəriyyəsi Quranla ziddiyət təşkil edir
Hal-hazırda bəzi müsəlmanlar təkamül nəzəriyyəsinə inanan seqmentlərin sayca çox olmasından və ya bu kəslərin ümumiyyətlə, “elm adamı” olmalarından səhv istiqamətdə təsirlənir, bu səbəblə də təkamül nəzəriyyəsini müdafiə etmə yanılmasına düşürlər. Halbuki, bu insanların əllərində Allahın insanları təkamüllə yaratdığına dair nə elmi bir dəlil, nə də bu iddiaları Qurandan dəlilləndirən hər hansı bir ayə var.
Təkamül nəzəriyyəsini müdafiə edən Müsəlmanlar, Darvinizmin təsadüf iddiasını görməməzlikdən gəlirlər
Təkamül nəzəriyyəsinin Yaradılış ilə ziddiyyət təşkil etmədiyini irəli sürənlərin ən əhəmiyyətli yanılması, təkamül nəzəriyyəsinin təməl iddiasının “canlıların bir-birlərindən inkişaf edərək ortaya çıxdığı” olduğunu sanmalarıdır. Bu yanılma içində də, “Allah canlıları bir-birlərindən təkamülləşdirərək yaratmış ola bilər, bunda qarşı çıxacaq nə var?” deyə düşünürlər. Halbuki, gözardı etdikləri əhəmiyyətli bir həqiqət vardır: Təkamülü müdafiə edənlər ilə yaradılışı müdafiə edənlər arasında əsas fərqlilik “canlılar ayrı-ayrı ortaya çıxdılar, yoxsa bir-birlərindən inkişaf edərək mi ortaya çıxdılar” sualı deyil.
Əsl məsələ, “canlılar təsadüflərlə və təbiət hadisələri nəticəsində meydana çıxdılar, yoxsa şüurlu bir şəkildə mi yarandılar?”- sualıdır. Təkamül nəzəriyyəsi cansız maddələrin təsadüflər nəticəsində bir yerə gələrək, yenə təsadüfən inkişaf edən təbiət hadisələri nəticəsində canlıların elementlərini və nəhayət canlılığı meydana gətirdiyini iddia edir. Fərqli canlı növlərinin də yenə təsadüflər və təbiət hadisələri ilə heç bir şüurlu müdaxilə və plan olmadan ortaya çıxdığını irəli sürür. Nəticədə, bu iddianın əsasında cansız maddələr və təsadüflər yaradıcı güclər kimi qəbul edilir. Təkamül nəzəriyyəsi haqqında çox az məlumat sahibi olan bir adam belə, Darvinist elm adamlarının iddialarının təməlini bu görüşün yaratdığını bilir.
Necə ki, bu həqiqət Darvinistlər tərəfindən də qəbul edilir. Darvinizmin dünyadakı ən qabaqda gedən spikerlərindən olan xadim ateist Richard Davkins, “Darvin bizə intellektual cəhətdən təmin olmuş bir ateist olma şansını verdi” deyərkən, təkamül nəzəriyyəsi deyilən inancın xülasəsini edir. Təkamül nəzəriyyəsinin heç bir elmi dəlili yoxdur. Təkamül nəzəriyyəsinin iddiası “təsadüf” ikən, bu nəzəriyyə ilə İslam arasında bir “orta nöqtə” tapılmayacağı açıqdır. Qaldı ki, belə bir axtarışa heç ehtiyac yoxdur, çünki təkamül nəzəriyyəsinin heç bir elmi dayağı da yoxdur. Əlaqədar olan bütün elm sahələri təkamülün heç bir zaman reallaşmadığını göstərir.
Qalıq qeydləri, fərqli canlı növlərinin kiçik qədəmlərlə (dərəcələrlə) bir-birlərindən təkamül keçirərək ortaya çıxdıqlarını deyil, əksinə çox fərqli canlı növlərinin özlərinə bənzər heç bir ataları olmadan bir anda və xüsusi strukturları ilə ortaya çıxdıqlarını göstərir. Nə sürünənlər quşlara çevrilmiş, nə də balıqlar quru canlısı halına gəlmişdir. Hər canlı sinifləri öz xüsusiyyətləri ilə ayrı-ayrı yaradılmışdır. Xüsusilə, son 50 ildir ki, paleontologiya, mikrobiologiya, genetika, müqayisəli anatomiya kimi elm sahələrində meydana gələn inkişaflar və yeni görüşlər təkamül nəzəriyyəsinin doğru olmadığını, canlıların bugünki fərqli və mükəmməl quruluşlarıyla birdən ortaya çıxdıqlarını ortaya qoymuşdur.
Bu həqiqət elm dünyasında rədd edilə bilməz bir fakt halına gəlmişdir. Bu gün, paleontologiya elmi dünya üzərindəki ən əsas canlı qrupları olan “filumların” (yəni buğumayaqlılar, yumşaqcalar, onurğalılar və s. kimi ən əsas və fərqli heyvan növlərinin) hamısına “Kambriyen dövr” adı verilən qısa geoloji dövrdə həmişə bir anda birdən ortaya çıxdıqlarını göstərir . Bu səbəbdən, Allahın yaradılışda təkamül müddətini istifadə etdiyini iddia etmək üçün ortada heç bir elmi səbəb də yoxdur. Allah hər canlı qrupunu ayrı-ayrı və bir anda “OL” əmri ilə yaratmışdır. Elmin ortaya qoyduğu tapıntılar bu həqiqəti təsdiq etmə xüsusiyyətində ikən ateizmin təməli olan təkamül nəzəriyyəsinə etibar etmək və bu nəzəriyyəni “İslama uyğun” hala gətirməyə çalışmaq, həm səbəbsiz, həm də son dərəcə yanlış bir səydir.
Darvinizmi müdafiə edənlər bu nəzəriyyənin daşıdığı təhlükələrin fərqində deyillər. Darvinizm başlı-başına xurafat və məntiqsizliklərdən ibarət olan bir inancdır. İlk baxışdan mühakimə etməkdən uzaq, səmimi və azad düşünən heç bir insan şüursuz atomların təsadüflər nəticəsində bir araya gəlib, təşkil olub, düşünən, ağlayan, hiss edən, görən, eşidən, mədəniyyətlər yaradan, görüşlər edən, sənət əsərləri meydana gətirən, sevinən, kədərlənən, sonra özünü meydana gətirən atomları elektron mikroskopu altında araşdıran insanları meydana gətirdiyinə inanmaz. Ancaq Darvinin nəzəriyyəsi insanlara bu ağıldan kənar inancı yeridir. Darvinizmi müdafiə edən müsəlmanlar bu əhəmiyyətli təhlükənin fərqinə varmırlar. Belə bir iddianı kor-koranə qəbul edən bir insanın faşist, kommunist, ateist olması çox asandır.
Düşünmə xüsusiyyətlərini itirmiş, çox açıq həqiqətləri özünü təxribat izahatlarına qapdırdığı üçün görə bilməyən, sırf əksəriyyət qəbul edir deyə bir fikri kor-koranə qəbul edən bir insanın əlinə silah vermək, onu dağlara çıxarmaq, ya da “Darvin bu insanın aşağı irq olduğunu söyləyir, onun üçün onu öldürə bilərsən “deyə razı salmaq çox asanlaşır. Bu vəziyyətə gələn insanlar vicdanlarını və ağıllarını itirərlər. Necə ki, XX əsri qan və acı gölünə çevirən kommunist və faşistlərin hamısı əsl bir Darvinistdir. Hitlerdən Maoya, Mussolinidən Stalinə bütün bu əli qanlı diktatorlar qırğınlarını Darvinə dayandırmışlar və ondan ilham aldıqlarını tez-tez ifadə etmişlər. (Ətraflı məlumat üçün Harun Yəhya, Darvinizmin İnsanlığa Gətirdiyi Bəlalar, Vural Nəşriyyat) “Darvinizm onsuz da illər öncə öldü, bu məsələ ilə maraqlanmağa ehtiyac yoxdur” deyənlər də böyük bir yanılma içindədirlər. Bu gün, Darvinizmin bir çox ölkədə olduqca təsirli olduğu çox açıq bir həqiqətdir.
Məktəb tədris planlarında uşaqlara hələ etibarsızlığı sübut edilmiş və ya saxtakarlıq olduğu ortaya çıxmış sözdə, “təkamül dəlilləri” bir elmi həqiqət kimi izah edilir. Universitetlərdə təhsil işçilərinin böyük bir hissəsi Darvinistdir. Təkamül nəzəriyyəsini rədd edən elm adamlarının elmi məqalələri ən məşhur elm jurnallarında yayımlanır. Bu vəziyyətə baxmayaraq “Darvinizm öldü” demək böyük bir yanılma olar. Üstəlik bir çox insanın bu əhəmiyyətli təhlükəyə qarşı tədbir almasına da maneə törədən səhv bir iddiadır. Quranda Allahın təkamüllə yaratdığına dair heç bir ayə yoxdur. Quranda, Allahın canlıları təkamüllə yaratdığına dair də heç bir açıqlama yoxdur. Allah əlbəttə ki, canlıları təkamüllə yaratmağa da qadirdir.
Ancaq əgər belə bir yaradılış şəkli olsaydı, bunu Quran ayələrində ətraflı açıqlamaları ilə görməyimiz mümkün olardı. Ancaq bəzi adamlar mənaları çox açıq və dəqiq olmasına baxmayaraq, bəzi ayələri sanki təkamüldən bəhs edilirmiş kimi təsvir edirlər, ayələrə həqiqi və açıq mənalarından başqa mənalar əlavə etməyə çalışırlar. Halbuki, Quran Allahın nazil etdiyi şəkli ilə hər hansı bir din xarici fikir və fəlsəfənin təsirində olmadan, tamamilə səmimi bir ürəklə oxunub o şəkildə açıqlanmalıdır. Bu vəziyyətdə Quranda “təkamüllə yaradılış” mənasında heç bir məlumat olmadığı, əksinə, Allahın tək bir “OL” əmri ilə varlıqları və canlıları yaratdığı görüləcəkdir.
Əgər həqiqətən Hz.Adəmdən əvvəl yarı meymun-yarı insan canlılar yaşamış olsaydı, Allah bunu bizə Qurani Kərimdə açıq, dəqiq və asan, aydın olan bir şəkildə izah edərdi. Qurani Kərimin “açıq-aşkar” olması və “asan başa düşülən” olması, təkamül yaradılış iddiasının həqiqi olmadığını göstərir. Ancaq bu iddiada olanların bəziləri məqsədli bir cəhddə olarkən, bəziləri isə qəflət içində hərəkət edirlər. Söylədikləri sözün mənasını düşünməyərək Darvinizmin son məqsədini gözardı edirlər. Bu kəslərin dəlil olaraq göstərdikləri ayələrdən bəziləri bu şəkildədir:
1. Yanılma İNSANIN “TƏKAMÜL MƏRHƏLƏLƏRİ” NƏTİCƏSİNDƏ YARADILDIĞI YANILMASI
“Necə olub ki, siz Allahın böyüklüyünü layiqincə uca tutmursunuz? Axı O sizi mərhələlərlə yaratdı.” (Nuh surəsi, 13-14)
Təkamül yaradılışını müdafiə edənlər yuxarıdakı ayədə keçən “cürbəcür, mərhələlərlə” sözünü “təkamül mərhələlərini keçirərək” şəklində çevirirlər. Halbuki, ayədə keçən ərəbcə “etvaren” sözünün “təkamül mərhələləri” şəklində çevrilməsi bu kəslərin şəxsi izahlarıdır və islam alimləri tərəfindən də ittifaqla qəbul edilməyib. “Etvar” sözü “rəftar, əhval, vəziyyət” mənasını verən “Tavru” sözünün çoxluğudur və Quranda bu şəkildə başqa bir ayədə keçmir. İslam alimlərinin bu ayə ilə əlaqədar təsvirləri də bu həqiqəti ortaya qoyur: Elmalılı Məhəmməd Həmdi Yazır, Qurani Kərim Təsvirində bu ayəni “Halbuki, o sizi mərhələ-mərhələ bir çox hallardan keçirərək yaratmışdır” şəklində tərcümə etmişdir.
Ayənin təsvirində bu mərhələləri “təkamül mərtəbələri” şəklində ifadə etmişdir. Ancaq burada “təkamül mərhələləri” ifadəsi ilə nəzərdə tutulan mənanın insanın fərqli bir canlı növündən qaynaqlandığını qarşıya qoyan təkamül nəzəriyyəsi ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Necə ki, təsvirin dərhal davamında bu mərhələlərin nələr olduğu belə ifadə edilir. “… Ebus-Suudun şərhinə görə, “Sonra onu (Adəm övladını) nütfə halında möhkəm bir yerdə (ana bətnində) yerləşdirdik”. “Sonra nütfəni laxtalanmış qana çevirdik, sonra laxtalanmış qanı bir parça ət etdik, sonra o bir parça əti sümüklərə döndərdik, sonra sümükləri ətlə örtdük və daha sonra onu bambaşqa (yeni) bir məxluqat olaraq yaratdıq. Yaradanların ən gözəli olan Allah nə qədər (uca, nə qədər) uludur!” (Muminun surəsi 13-14).
Bunları edən o gözəl yaradıcı hörmətə layiq deyil mi? O sizi daha başqa bir şəkil və yaradılışla yüksəldə bilməz mi? Yaxud, əzib yox edərək, əzab verici əzablara sala bilməz mi? Siz niyə bunları düşünmürsünüz? ” Elmalılının yuxarıdakı ifadələrindən də aydın olduğu kimi, bu ayədə keçən mərhələlər bir insanın sperma olaraq yerləşdiyi ana bətnində əvvəl embrion, sonra bir ət parçası, sonra sümük və ət halında inkişaf edib, sonra da, bir insan olaraq dünyaya gəlişini ifadə edir. İmam Təbərinin təsvirində Nuh surəsinin 14-cü ayəsi “Halbuki O sizi mərhələlərdən keçirərək xəlq etdi.” və “Əvvəl sperma halındaydılar, sonra sizi qan laxtasına, ondan sonra da bir ət parçasına çevirib yaratdı “şəklində açıqlanmışdır. (Təbəri Təsviri, İmam Təbəri, 6-cı cild, s. 2631)
Ömər Nəsuhi Bilmən isə ayəni “Halbuki, sizi mütləq müxtəlif dərəcələrdə yaratmışdır “şəklində çevirmiş və bu şəkildə təsvir etmişdir: “O Xaliqi-Kərim (sizi şübhəsiz müxtəlif dərəcələrdə), müxtəlif surətlərdə (yaratmışdır). Siz bir nütfədən idiniz, sonra qan parçası, ət parçası, sümük sahibi oldunuz, sonra da bir insan olaraq bədən sahəsinə çevrildiniz. Bütün bu müxtəlif ibrətli fəza hadisələr, inqilablar, bir Xaliqi-Hakimin varlığına, qüdrət və əzəmətinə parlaq dəlil deyil mi? Nə üçün siz öz yaradılışınızı heç düşünmürsünüz?! “(Ömər Nəsuhi Bilmən, Qurani Kərimin Türkçə Mealı alış və Təsviri, cild 8, s. 3851)
Göründüyü kimi İslam alimləri Nuh surəsinin 14-cü ayəsini ittifaqla eyni şəkildə şərh etmiş, sperma halından insan halına gəliş arasındakı mərhələlər olduğunu ifadə etmişlər. Ayənin bu şəkildə şərh olunması isə “Quran ayələrinin yenə Quran ayələrinə görə təsvir edilməsi” prinsipi əsasında açıqlanır. Çünki Allah başqa ayələrdə insanın yaradılış mərhələlərini ana bətnindəki mərhələlər olaraq izah edir. Bu səbəbdən “etvaren” sözündən bu mənanın çıxarılması lazımdır. Bu sözdən insanın mənşəyini bir başqa canlı növünə bağlamağa çalışan təkamül nəzəriyyəsinə dayaq axtarmaq davamsız bir şərhdir.
2. Yanılma QURANDA TƏKAMÜLLÜ MÜDDƏTƏ IŞARƏLƏR OLDUĞU YANILMASI
“Doğrudanmı insanın heç kimə məlum olmadığı bir dövr hələ də ötüb keçməmişdir?” (İnsan Surəsi, 1)
Yuxarıdakı ayə, eyni dairələrin təkamülə dəlil olaraq təqdim etdikləri digər bir ifadədir. Şəxsi şərhlərinə söykənən bir tərcüməçi “özündən xatırlanmağa layiq bir şey olmamışdır” ifadəsini “insanın bir insan olmadan əvvəlki hallarının ifadə edildiyi” şəklində açıqlamaqdadır. Halbuki, ilk iddia kimi bu təkamül iddiası da həqiqətlərdən uzaqdır. Altından xətt çəkilən ifadənin ərəbcə qarşılığı bu şəkildədir: “Lem yekun şeyen mezkuren“ Lem yekun: deyildi Şeyen : bir şey Mezkuren: zikr edilən, adı çəkilən Bu ifadəni təkamül yaradılışına bir dəlil olaraq göstərmək çox məcburedici şərhdir. Necə ki, bu ayə İslam alimləri tərəfindən təkamül müddəti olaraq açıqlanır. Məsələn, Elmalılı Həmdi Yazır bu ayədəki zaman ifadəsini bu şəkildə təfsir edir:
“Başlanğıcda ilk maddələri olan ünsürlər və mədənlər, sonra onlardan mərhələ-mərhələ yaradılıb orta maddələri olan bitki və heyvan mənşəli qidalar” palçıq xülasəsi ” (Muminun-12), sonra onlardan süzülən yaxın maddəsi olan spermaya doğru yavaş-yavaş mərhələ və mərtəbələr içində gələn bir şey olmuş, lakin insan deyə xatırlanan şey olmamışdır. Həqiqətdə insanın hər fərdi kimi cinsi də əzəli deyil, sonradan yaradılır. Həm də dehrin (dünya) başlanğıcından, aləmin yaradılışından çox sonra var olmuşdur.” Ömər Nəsuhi Bilmən isə ayəni bu şəkildə təfsir edir:
“Bu ayələr, Cənabı Haqqın insanları heç mövcud, məlum deyilkən, sonradan bir damla sudan eşidən və görən bir halda yaratmış və onları imtahana tabe etmiş olduğunu bildirir … İnsan növü başlanğıcda heç mövcud deyildi, sonra bir müddət içində bir damla sudan, bir torpaqdan və palçıqdan hazırlanmış bir cəsəd halına gəlmişdir. O insan o zaman məlum deyildi, onun nə kimi bir ada malik olduğu və nə üçün yaradılmış olduğu göy və yer əhalisinə bilinmirdi. Sonra özünə ruhun varlığı həqiqəti xatırlanmağa başlanılmışdır. “(Ömər Nəsuhi Bilmən, Qurani Kərimin Türkcə Meali alış və Təsviri, cild 8, s. 3851) İmam Təbəri isə ayəni “İnsanın (Adəmin) üzərindən elə bir zaman hissəsi (müddət) keçmişdir ki, o əsnada o, şanı və üstünlüyü olan bir şey belə deyildi. O, sadəcə yapışqan və dəyişən bir palçıq idi” şəklində təfsir edir. (Təbəri Təsviri, İmam Təbəri, cild 6, s. 2684) Bu səbəbdən də, bu ayədə keçən və zaman ifadə edən anlayışı “təkamül prosesi” olaraq şərh etmək Quran istiqamətindən dayağı olmayan subyektiv bir şərhdir ..
3. Yanılma SUDAN YARATMANIN TƏKAMÜL YARADILIŞINA IŞARƏ ETMƏSI YANILMASI
İnsanı qarışdırılmış nütfədən yaradaraq onu sınaqdan keçirmək məqsədilə eşidən və görən etdik. (İnsan Surəsi, 2)
Təkamül yaradılışını müdafiə edənlər bir çox ayədə keçən “insanın sudan yaradıldığı” şəklindəki ifadələri də öz iddialarına bir dəlil olaraq göstərməyə çalışırlar. Bütün canlıların sudan meydana gəldiyini iddia edirlər. Halbuki, insanın sudan yaradıldığının ifadə edildiyi ayələr də yenə İslam alimləri və təfsirçiləri tərəfindən hər zaman spermadan yaradılma olaraq açıqlanmışdır. Məsələn, Elmalılı Məhəmməd Həmdi Yazır İnsan surəsinin 2-ci ayəsini bu şəkildə təfsir edir: “… bir nüftədən bu şəkildə yaradıldı. Açıqlanan nüftə, əsasən saf suya deyilir. Kişinin suyuna da sperma deyilmişdir. Ədətən sperma ilə nütfə sinonim sözlər sayılmışdır. Lakin Qiyamət surəsinin sonunda da keçdiyi kimi “Məgər o tökülən bir damla nütfə deyildimi?!.” (Qiyamət-37) buyrularaq nütfənin spermadan bir parça olduğu ifadə edilmişdir.
“Səhihi Müslim”də rəvayət olunduğu kimi” Suyun hamısından uşaq olmaz.” Hədisi şərifdə də tam bir şeyin hər parçası nəzərdə tutularaq “Bir suyun hər bir parçasından” buyrulmamış, bir hissəsi nəzərdə tutularaq “suyun hamısından” buyrulmuş olmasından uşağın meydana gəldiyi o su, suyun cəmi olan bütün spermanı deyil, onun bir parçasından ibarət olduğu izah edilmiş olduğundan nütfədən, spermadan bir hissə olan saf toxumun adı olduğu aydın olur.” İbni Təbəri isə bu ayəni “…
Adəmin nəslini kişi və qadının bir-birinə qarışan döl sularından yaratmışıq” şəklində təfsir edir. (Təbəri Təsviri, İmam Təbəri, cild 6, s. 2684) Ömər Nəsuhi Bilmənin təfsirində isə bu ayə belə açıqlanır: “… (Şübhə yoxdur ki, Biz insanı qarışıq bir damla sudan yaratdıq.) Kişi ilə qadının bir-birinə qarışan sularından vücuda gətirdik. Bəli … İnsanlar bir müddət sperma yəni, duru, saf bir su halında və bir müddətdə” əlaqə” yəni, uyğunlaşmış qan halında və bir müddətdə “ Kiçik ət parçası halında olur. Daha sonra da sümük ət ilə bürünmüş, canlı hala gəlmişlər …” (Ömər Nəsuhi Bilmən Təfsiri, cild 8, s.3915)
Bu şərhlərdən də göründüyü kimi, insanın “qarışıq olan bir damla sudan” yaradılmasının təkamül nəzəriyyəsinin suyun içində təsadüflər nəticəsində yaranan bir tək hüceyrədən, mərhələ- mərhələ insanın meydana gəlməsi iddiası ilə heç bir əlaqəsi yoxdur. Bütün böyük təfsirçilərin açıqladığı kimi, bu ayədə insanın ana bətnində yaradılışına diqqət çəkilir. İnsanın yaradılış mərhələlərinin izah edildiyi bir başqa ayə də diqqətli araşdırıldığında bu şərhlərdəki yanılmanı gözlər önünə gətirir:
Ey insanlar! Yenidən diriləcəyinizə şübhə edirsinizsə, bilin ki, həqiqətən də, Biz sizi torpaqdan, sonra nütfədən, sonra laxtalanmış qandan, daha sonra tam bir şəklə salınmış və ya salınmamış bir parça ətdən yaratdıq ki, qüdrətimizi sizə bəyan edək. Bətnlərdə istədiyimizi müəyyən bir vaxt ərzində saxlayırıq. Sonra sizi oradan uşaq kimi çıxardırıq ki, yetkinlik çağına yetişəsiniz. Sizdən kimisi yetkinlik yaşına çatmamış vəfat edir, kimisi də ömrünün ən rəzalətli dövrünə çatdırılır ki, vaxtilə bildiyi şeyləri unutsun. Sən yer üzünü cansız görürsən. Biz ona yağmur endirdiyimiz zaman o, hərəkətə gəlib qabarır və cürbəcür gözəl bitkilər bitirir. (Həcc Surəsi- 5)
Ayədə bir insanın yaradılış mərhələləri təsvir edilir. Birinci mərhələ olan torpaq insandakı əsas mineralları və elementləri ehtiva edən xammalın, ikinci mərhələ isə bu elementlərin ana qarnındakı yumurtanı mayalandırmaq üçün lazımlı quruluşa və genetik məlumata sahib olan spermaları ehtiva edən və Quranda kompleks bir su təbiriylə təsvir edilən spermada bir araya gəlməsidir. Qısaca olaraq, insanın əsas xammalı torpaqdır. Torpağın özü bir damla spermada o insanı meydana gətirəcək bir şəkildə toplanmışdır. Ayədə bu “su” mərhələsindən dərhal sonra insanın ana bətnindəki inkişaf mərhələləri ifadə edilmişdir.
Halbuki, təkamül nəzəriyyəsi canlıların suda başlamasından insanın ortaya çıxması arasında milyonlarla mərhələ (ilk hüceyrə, tək hücreyrəlilər, çox hücreyrəlilər, onurğasızlar, onurğalılar, sürünənlər, məməlilər, primatlar və s. bunların saysız ara mərhələləri kimi) olduğunu deyər. Halbuki, ayədəki sıralamada heç bir şəkildə belə bir məntiq və təsvir olmadığı çox açıqdır. İnsanın bir damla su halından sonra laxtalanmış halına gəldiyi bildirilir. Bu səbəbdən, çox açıqdır ki, ayədə insan növünün keçirdiyi təkamül mərhələləri deyil, tək bir insanın ana bətnindən əvvəlki, ana bətnindəki və doğulduqdan sonra yaşlılığına qədər davam edən yaradılış mərhələləri təsvir edilir. İnsanın və digər canlıların sudan yaradıldığını bildirən digər ayələrdə də yenə təkamül nəzəriyyəsinə dayaq meydana gətirəcək bir məna yoxdur. Bu ifadəni əhatə edən bəzi ayələr bu şəkildədir:
Məgər kafirlər göylərlə yer bir olduğu zaman Bizim onları bir-birindən araladığımızı, hər bir canlını sudan yaratdığımızı görmürlərmi? Yenədəmi inanmırlar? (Ənbiya Surəsi, 30) Allah hər bir canlını sudan yaratmışdır. Onlardan bəzisi qarnı üstə sürünür, bəzisi iki ayaq üstündə gəzir, bəzisi də dörd ayaq üstündə gəzir. Allah istədiyini yaradır. Şübhəsiz ki, Allah hər şeyə qadirdir. (Nur Surəsi, 45)
Bəzi şərhçilər bu ayələrdəki “canlıların sudan yaradılması” ifadəsində, təkamül nəzəriyyəsinə paralel bir məna var deyə zənn edirlər. Halbuki, bu çox səhv bir şərhdir. Ayələrdə canlıların sudan yaradıldığı bildirilərək canlıların əsas vəsaitinin su olduğu xəbər verilir. Necə ki, müasir biologiya ortaya qoymuşdur ki, su dünyadakı hər canlının bədəninin ən əsas ünsürüdür. İnsan bədəninin təxminən 70%-i sudur. Hər canlı bədənindəki su sayəsində hüceyrə içi, hüceyrələr arası və toxumalar arası nəqliyyatı təmin edir. Su olmadan canlılıq ola bilməyəcəyi qəbul edilən bir həqiqətdir. Bunun təkamül nəzəriyyəsiylə heç bir əlaqəsi olmadığı isə açıqdır. Təkamül nəzəriyyəsinin, “hər canlının sudan çıxıb təkamülləşdiyi” kimi bir iddiası yoxdur ki, belə bir əlaqə qurulsun. Əksinə, nəzəriyyə canlı növlərinin bir-birlərindən törədiklərini irəli sürür ki, bu iddia hər fərqli canlı qrupunun Allah tərəfindən sudan yaradılmış (yəni ayrı-ayrı yaradılmış) olduğu həqiqəti ilə tamamilə ziddiyyətli bir iddiadır.
4. Yanılma ƏVVƏL TORPAQDAN, SONRA SUDAN YARADILMANIN TƏKAMÜL YARADILIŞINA İŞARƏ ETDİYİ İSTİQAMƏTİNDƏKİ YANILMA.
“Əvvəlcə səni (atan Adəmi) torpaqdan, sonra bir damla sudan yaradan, sonra da səni düz (əli ayağı tutan, gücü qüvvəti yerində) bir adam edən Allahı inkar mı edirsən?” (Kəhf Surəsi, 37)
İmam Təbəri bu ayəni bu şəkildə şərh edir: “… Atan Adəmi torpaqdan yaradan, sonra səni bir kişinin və bir qadının spermasından meydana gətirən, sonra səni layiqincə bir insan qılığına büründürən, qadın deyil, kişi halına gətirən Allahı mı inkar edirsən? Sənə bu qədər şeyləri verən və səni bu hala gətirən Allah, ölüb torpağa çevrildikdən sonra səni yenidən yeni bir məxluq olaraq meydana gətirdi “(Təbəri Təsviri, İmam Təbəri, 3-cü cild, s. 1268) Ömər Nəsuhi Bilmən isə eyni ayəni bu şəkildə təfsir edir:
“… Sənin əslin və yaradılışının səbəbi olan Həzrəti Adəmi (torpaqdan) yaradan (sonra) da, səni (bir nütfədən) ən yaxın maddənin bədənin olan bir damla nütfədən (yaradan sonra da səni bir insan olaraq nizamlayan), səni müxtəlif tərzdə həyatının nəticəsində tam, yetkin bir insan olaraq bədənə sahib edən Xaliqi Kərimi (inkarmı edirsən?) çünki axirət həyatını inkar, onun zühura gələcəyini xəbər verən və ona qadir olan Allah Təalanı inkar etmək deməkdir … “(Ömər Nəsuhi Bilmən, Quran-ı Kərimin Türkcə Tərcüməsi alış və Təsviri, cild 4, s. 1958)
Yuxarıdakı təfsirlərdə də göründüyü kimi, Kəhf Surəsi 37-ci ayənin və insanın sudan yaradıldığının ifadə edildiyi digər ayələrin təkamül yaradılışına bir dəlil olaraq göstərilməsi yalnız fərdi şərhdir, ayənin belə bir mənası yoxdur. Ayədə keçən ‘torpaqdan yaradılma “Hz. Adəmin yaradılışını, sudan yaradılıb düzgün bir insan halına gəlməsi isə spermadan başlayan inkişafı izah edir. Onsuz da, Quranda izah edilən yaradılış mərhələləri diqqətlə oxunur, bir-birini izləyən prosseslər nəzərdən qaçırılmasa bu şərhin səhv olduğu da dərhal aydın olar. Quranda eyni mövzuya işarə edən bir çox ayə var:
Həqiqətən, Allah yanında İsanın məsəli Adəmin məsəli kimidir. Allah onu torpaqdan yaratdı, sonra isə ona “Ol!” – dedi, o da oldu. (Ali-İmran Surəsi-59)
Təkamül yaradılışını müdafiə edənlərin bu şərhlərini bir an üçün qəbul etdiyimizi düşünsək, o halda yuxarıdakı ayədən yaradılışı Hz. Adəmə bənzədilən Hz. İsanın da təkamüllə yaradıldığı kimi bir nəticə çıxarmaq lazımdır ki, bunun da nə qədər məntiqsiz olduğu ortadadır. Torpaqdan və sudan yaradılmanın keçdiyi digər ayələrdə də, az əvvəlki maddədə araşdırdığımız kimi insanın təkamül mərhələləri deyil, insanın yaradılışının ana bətninə düşmədən əvvəlki, ana bətnindəki və doğumdan sonrakı mərhələləri təsvir edilir:
Ey insanlar! Yenidən diriləcəyinizə şübhə edirsinizsə, bilin ki, həqiqətən də, Biz sizi torpaqdan, sonra nütfədən, sonra laxtalanmış qandan, daha sonra tam bir şəklə salınmış və ya salınmamış bir parça ətdən yaratdıq ki, qüdrətimizi sizə bəyan edək. Bətnlərdə istədiyimizi müəyyən bir vaxt ərzində saxlayırıq. Sonra sizi oradan uşaq kimi çıxardırıq ki, yetkinlik çağına yetişəsiniz. Sizdən kimisi yetkinlik yaşına çatmamış vəfat edir, kimisi də ömrünün ən rəzalətli dövrünə çatdırılır ki, vaxtilə bildiyi şeyləri unutsun. Sən yer üzünü cansız görürsən.
Biz ona yağmur endirdiyimiz zaman o, hərəkətə gəlib qabarır və cürbəcür gözəl bitkilər bitirir. (Həcc Surəsi, 5) Sizi torpaqdan, sonra nütfədən, sonra laxtalanmış qandan yaradan, sonra sizi, böyüyüb yetkinlik yaşına çatasınız, daha sonra da qocalasınız deyə uşaq olaraq ana bətnindən çıxardan Odur. Hərçənd ki, içərinizdə qocalmamışdan əvvəl öldürülənlər də var. Bu ona görədir ki, müəyyən olunmuş vaxta yetişəsiniz və bəlkə, düşünüb daşınasınız. (Mömin Surəsi, 67) axıdılan bir nütfədən. (Nəcm surəsi-46)
5. Yanılma İLK İNSANIN BİR MÜDDƏT ÜÇÜN YARADILDIĞI YANILMASI
Bir zaman sənin Rəbbin mələklərə belə demişdi: “Mən palçıqdan bir insan yaradacağam. (Sad Surəsi-71)
Təkamül yaradılışı ilə əlaqədar bir başqa yanılma isə yenə ayədə keçən bir ifadənin səhv bir şəkildə şərh olunması nəticəsində ortaya çıxır. Ayədəki bu ifadə “palçıqdan bir bəşər yaradıram” şəklində tərcümə edilir və bunun təkamül müddəti içində, yavaş-yavaş yaradılışa işarə etdiyi iddia edilir. Ancaq ayənin ərəbcə bu şəkildə tərcümələri fərdi bir şərh və qəsdli bir təhrif etmə olduğunu açıq şəkildə ortaya qoyur: “Inni halikun bəşərən min tin.” – “Mən palçıqdan bir bəşər yaradanam” Bu ayədə “yaradıram” şəklində bir ifadə yoxdur. Necə ki, ayənin davamında “onu bir şəklə salıb üflədiyim zaman Ona səcdə edin” şəklində keçməkdə və buradan da “yaratma” hərəkətinin bir anda olub bitdiyi aydın olur.
Necə ki, İslam alimləri də bu ayəni “Yaradıram” şəklində tərcümə etmir. Məsələn, Süleyman Atəş təfsirində bu şəkildə açıqlayır: “Rəbbin mələklərə demişdi ki, ” Mən palçıqdan bir insan yaradacağam. ” Allah qoxumuş palçıqdan bir insan yaradacağını mələklərə söyləmiş, palçığı insan şəklinə salıb içinə də öz ruhundan üflədikdən sonra mələklərə, insana səcdə etmələrini əmr etmişdir. Mələklərin hamısı səcdə etmiş. Yanlız cinlərdən olan İblis, özünün atəşdən yaradıldığını, palçıqdan yaradılan insandan xeyirli olduğunu irəli sürərək insanın atasına (Adəmə) səcdə etməmişdir. ” İbni Təbəri də eyni ayəni “Mən palçıqdan bir insan yaradacağam” şəklində tərcümə etmiş və bu şəkildə təfsir etmişdir: “… Bir zamanlar Rəbbin mələklərə: Mən, palçıqdan bir insan yaradacağam, buyurmuşdu … Onun yaradılışını tamamladığım, surətini düzəltdiyim, ruhumdan da ona üflədiyim zaman, ona səcdə edin. “(Təbəri Təsviri, İmam Təbəri, cild 4, s. 1991)
6. Yanılma HZ. ADƏMIN İLK İNSAN OLMADIĞI İSTİQAMƏTİNDƏKİ YANILMA
Təkamül yaradılışla əlaqədar olaraq ortaya atılan bir başqa iddia isə, Hz. Adəmin ilk insan olmaya,hətta insan belə olmayacağı şəklindədir. Bu iddiaya dəlil olaraq aşağıdakı ayə göstərilir:
Sənin Rəbbin mələklərə: “Mən yer üzündə bir canişin bərqərar edəcəyəm!” – dedikdə, onlar: “Biz Səni həmd-səna ilə təriflədiyimiz və Səni müqəddəs tutduğumuz halda, Sən orada fəsad törədib qan salacaq bir kəsmi yerləşdirəcəksən?” – söylədilər. O dedi: “Şübhəsiz ki, Mən sizin bilmədiklərinizi bilirəm!” (Bəqərə Surəsi, 30)
Bu iddianı müdafiə edənlər ayədə keçən “xəlifə var edəcəyəm” şəklindəki ifadədə keçən ərəbcə “ceale” sözünü, “təyin etmək” sözü ilə izah edir. Halbuki, “ceale” sözünün Quranda istifadə edilən mənaları bu şəkildədir: Ceale: Yaratmaq, icad etmək, çevirmək, etmək, qoymaq, qılmaq Quranda “cəale” felinin keçdiyi digər ayələrdən bir neçə nümunə belədir:
Allah sizi tək bir nəfərdən yaratdı. Sonra onun özündən zövcəsini yaratdı. O sizdən ötrü səkkiz cüt heyvan endirdi… (Zumər Surəsi, 6)
De: “Sizi yaradan, sizə qulaq, göz və ürək verən Odur. Necə də az şükür edirsiniz!” (Mülk Surəsi, 23) Ayı bir nur, günəşi də çıraq etmişdir. (Nuh surəsi, 16) Allah yeri sizin üçün xalı təki döşədi. (Ceale)” (Nuh surəsi, 19)
Yuxarıdakı ayələrdə də göründüyü kimi “Ceale” sözü Quranda “təyin etmək” mənasında istifadə edilməmişdir. Çox yerdə “yaratmaq, icad etmək, etmək” kimi mənaları vardır. Ayrıca, bir çox ayədə də, Hz.Adəmin torpaqdan yaradıldığı ifadə edilir. Hz. Adəmin digər insanlar içində bir insan olmadığı, xüsusi və fərqli bir yaradılışa sahib olduğu bu ayələrdən də aydın olur. Quranda Hz. Adəmin ilk insan olduğu haqqında verilən bir başqa əhəmiyyətli məlumat da onun cənnətdən çıxarılmasıdır. Hz.Adəm ilk insandır və Allahın ilk elçisidir. Bu mövzudakı ayələr hər hansı bir şərhə yer verməyəcək qədər açıqdır. Edilməsi lazım olan tək şey insanların səmimi bir ürəklə, vicdanlarının səsini dinləyərək və ixlasla Quran ayələrini oxumalarıdır. Allah bu niyyətlə ayələrini oxuyan qullarına mütləq doğru olanı göstərəcək.
7. Yanılma QURANA GÖRƏ MEYMUNLARLA İNSANLAR ARASINDA SOY YAXINLIĞI OLDUĞU YANILMASI
Təkamül nəzəriyyəsi mübahisələri sırasında yanlış şərh edilən və bəzi insanlar sanki təkamül nəzəriyyəsinə istiqamətli bir işarə kimi səhv başa düşülən bir ayə də Allahın keçmişdə bir qrup yəhudini meymun etməsi ilə bağlı ayədir:
Siz artıq içərinizdən şənbə günü həddi aşanları tanıyırsınız. Biz də onlara: “Mənfur meymunlar olun!” – dedik. Biz bunu onlarla bir dövrdə olanlar və onlardan sonra gələnlər üçün ibrət, müttəqilər üçün isə öyüd-nəsihət etdik. (Bəqərə surəsi-65,66)
Halbuki ayədən təkamül nəzəriyyəsinə paralel bir məna çıxarıla bilməyəcəyi açıqdır. Bunun bir neçə ayrı səbəbi var: 1) Ayədə nəzərdə tutulan cəza, böyük ehtimalla mənəvi bir mənadadır. Yəni həmin Yəhudilərin fiziki mənada deyil, xarakter cəhətdən meymuna bənzədilmiş olması ola bilər. 2) Əgər nəzərdə tutulan cəza fiziki mənada reallaşmış olsa belə, bu təbiət qanunlarının xaricində reallaşan bir möcüzə olar. Burada Allahın diləməsi ilə, bir anda möcüzəvi bir çevirmə, yəni şüurlu bir yaradılış söz mövzusudur.
Təkamül nəzəriyyəsi isə, növlərin milyonlarla illik zaman dilimlərində təsadüflərlə yavaş və pilləli olaraq, bir-birlərinə çevrildiklərini qarşıya qoyur. Bu səbəbdən, Quranda bildirilən bu hadisə ilə təkamülün müdafiə etdiyi ssenarinin bir-birləriylə heç bir əlaqəsi yoxdur. 3) Ayədə nəzərdə tutulan cəza, tarixdə tək bir dəfə və məhdud sayda insan üçün reallaşmışdır. Halbuki, təkamül nəzəriyyəsi bütün insanların meymunlar ilə qohum olduqları kimi bir ssenari irəli sürür. 4) Ayədə insanların meymuna çevrilməsindən söz edilir. Halbuki, təkamül nəzəriyyəsinin iddiası tərs istiqamətdədir. 5) Quranda Maidə surəsinin 60-cı ayəsində də Allahın qəzəbləndiyi azğın bir birliyin meymunlara və donuzlara çevrildiyindən bəhs edilir. Ayə belədir:
De: “Allah yanında cəza etibarilə bundan daha pisini sizə xəbər verimmi? Bu, Allahın lənətlədiyi, ona qəzəbləndiyi, özlərini də meymunlara və donuzlara döndərdiyi şəxslər və tağuta ibadət edənlərdir. Onlar, axirətdə yeri daha pis olan və doğru yoldan daha çox azanlardır!” (Maidə Surəsi, 60)
Bu vəziyyətdə, başdan bəri araşdırdığımız səhv məntiq hörgüsü, ayədə insanın tək meymunla deyil, donuzla arasında da bir təkamül bağına işarə olduğu kimi həqiqətdən kənar bir nəticə çıxardacaq. Halbuki, təkamülçülərin donuzla insan arasında belə bir əlaqə olduğuna dair bir iddiaları yoxdur. Bura qədər də aydın olduğu kimi, Quranın bəzi ayələrində təkamül nəzəriyyəsinə dair bir sıra işarələr olduğu iddiası həm bütün Quranın, həm də təkamül nəzəriyyəsinin öz tezisləriylə ziddiyyət təşkil edən bir yanılmadır. Nəticə İman edən insanların Allaha və dinə qarşı mübarizə aparan fikir sistemlərinə qarşı oyanıq və diqqətli olmaları son dərəcə əhəmiyyətlidir.
Bu gün dünyada öndə gedən bir çox təkamülçü, təkamül nəzəriyyəsinə qarşı güc qazanan fikirləri çökdürməyin ən əhəmiyyətli yolu olaraq bunu tövsiyə edirlər: “Yaradana inanmasanız belə “Allah təkamüllə yaratmışdır” iddiasını istifadə edin. Beləcə Yaradılışçıların gücünü azaltmış, bir qismini öz tərəfinizə çəkmiş olarsınız.” Yetərli araşdırma etmədən, yalnız bəzi Darvinist elm adamlarına qarşı duyulan əzikliyə görə “təkamül vardır” deyən müsəlmanlar necə böyük bir təhlükəyə arxa çıxdıqlarını bir dəfə daha düşünməlidirlər. Əslində, əsl təhlükə bu mövzunu əhəmiyyətsiz görməkdir. Vicdan sahibi hər müsəlman mövzunun əhəmiyyətini anlayaraq, lazım olan elmi işi göstərdiyində Darvinizm son dayaqlarını da itirəcək.
Vəziyyətin ciddiliyini qavrayamayanlar isə istəmədən də olsa Darvinizmin insanlıq üçün meydana gətirdiyi bəlalara dəstək olacaqlar və bəlkə bunun günahını daşıyacaqlar. Unutmamaq lazımdır ki, bütün müsəlmanlar üçün dinə qarşı, Allahın varlığını inkar edən hər fikri, fikri mübarizə ilə çürütmək, haqqı istifadə edərək yalnış fikri yox etmək əhəmiyyətli bir məsuliyyətdir. Bu məsuliyyət, “məğlubiyyəti qəbul et, güzəştə get, orta bir nöqtə tap” anlayışı ilə yerinə yetirilə bilməz. Məsələn, kommunizmin yayıldığı bir cəmiyyətdə müsəlmanın vəzifəsi “kommunizmi İslamlaşdırmağa çalışmaq” deyil.
Bu, din lehinə heç bir nəticə verməyəcək, əksinə, kommunizmə fayda verəcək çıxılmaz bir yoldur. Müsəlmanın vəzifəsi kommunizmi bütün bir fəlsəfə olaraq çürütmək, yıxmaq və buna qarşı İslam həqiqətini ortaya qoymaqdır. Eyni şəkildə, Darvinizmə qarşı da müsəlmanın vəzifəsi “Darvinizmi İslamlaşdırmağa çalışmaq” deyil, bu böyük yalanı fikirlə çürütmək, yıxmaq və buna qarşı yaradılış həqiqətini ortaya qoymaqdır. Bütün müsəlmanlar bu şüurla hərəkət etməli, ateizmin təməli olan və 150 ildir dünyanı aldatmış olan təkamül nəzəriyyəsinə qarşı aparılan fikri mübarizəyə dəstək olmalıdırlar.