Sizin nə xərclədiyinizi, şübhəsiz, Allah bilir. (Ali İmran surəsi, 92)

Bu ayədə çox əhəmiyyətli bir həqiqət bildirilmişdir. İnsanları həqiqi mənada yaxşılığa çatdıracaq ən əsas əxlaq xüsusiyyətlərindən biri “fədakarlıq”dır. Həqiqi mənada fədakarlıq insanın Allah rizası üçün dəyər verdiyi şeylərdən heç düşünmədən və sevə-sevə imtina etməsidir. Sonsuz güc sahibi Uca Rəbbimiz üçün lazım hər cür çətinlik və çətinliyi gözə alması, bu mövzuda əlindən gələnin ən çoxunu edəcək şövq, əzm və iradəni özündə tapmasıdır. Öz mənfəətləri ilə, Allah rizası arasında seçim etməsi lazım olarkən öz mənfəətlərindən imtina etməsi, bu uğurda maddi-mənəvi hər cür fədakarlıq etməsidir.

 

Ancaq insan nəfsi-müdafiə, eqoistlik kimi müxtəlif pis əxlaq xüsusiyyətlərinə uyğun bir quruluşda yaradılmışdır. Nəfsini tərbiyə etmədiyi təqdirdə, bu eqoist duyğular insanın bütün əxlaqına hakim ola bilər. Belə bir adam isə, ümumiyyətlə, hər kəsdən çox yalnız özünü düşünər. Özü üçün daim hər şeyin ən yaxşısını, ən gözəlini, ən mükəmməlini istəyər. Ona qarşı hər kəsin anlayışlı və fədakar münasibəti ilə yanaşmasını gözləyər. Hər hansı bir çətinliklə qarşılaşarkən, ətrafındakı insanların özü üçün hər cür təhlükə və çətinliyi gözə almalarını, öz mənfəətlərindən imtina etmək bahasına da olsa, ona dəstək olmalarını gözləyər. Gizli-gizli həmişə öz istək və maraqlarını qorumaq, öz rahatlığını təmin etmək istəyər. Əks halda isə maraqlarını qorumaq və ona bir zərər gəlməsinə mane olmaq üçün dəyər verdiyi bir çox şeyi nəzərdən çıxara biləcək bir rəftar göstərə bilər.

 

Nəfsin bu zəifliklərindən xilas olmaq isə ancaq imanı qavramaq və Quran əxlaqını yaşamaqla mümkün olar. Quranda bildirilən həqiqətləri və Allahın əmr etdiyi üstün əxlaq anlayışını qavrayan bir kimsə, həyatının hər anında fədakarlıq göstərə biləcək bir əxlaqa çata bilər.

images (6)