8 dekabr 2000-ci il tarixli “Radikal” qəzetində “Quşların ən həqiqi atası” başlıqlı xəbər nəşr olundu. Çində olan bir dinozavr fosilinin quşların əsl atası olduğu iddia edilən xəbərdə, çox əhəmiyyətli səhvlər və oxucuları aldadan məlumatlar var. Bu məqalə tamamilə xəyali bir ssenariyə əsaslanan hazırlanmış yanlış fikirlərin açıqlanmasına əsaslanaraq hazırlanmalıdır.
Bu xəbərdə, Çində Mikroraptor adı verilən və 120 milyon illik olduğu təsbit edilən bir dinozavr fosili olduğu qeyd edilir. Yazıda yer alan iddiaya görə, bu qarğa böyüklüyündəki dinozavr, quş tüklərinə bənzər tüklərə malikdir və buna görə quşların atasıdır. Xəbərdəki yanlışlıq ziddiyyət və səhvləri qısa olaraq aşağıdakıları ümumiləşdirmək olar:
1) Bu dinozavr quşların atası ola bilməz, çünki onun qarşısında yaşayan bir çox quş fosili aşkar edilmişdir:
Bu yazıda ən böyük səhvlərdən biridir. Bu dinozavrın ölçülərinin kiçik olması və quş tüklərinə bənzər tüklərinin olması, təkamülçüləri həyəcanlandımış ki, dərhal bunun quşların atası olduğu iddiasını irəli sürmüşlər. Bununla yanaşı, bu dinozavrın “Associated Press”in bildirdiyi xəbərdəki kimi belə məlumat və ya dəlil yoxdur. Yenə eyni xəbərdə Kansas Universiteti paleontoloqlarından dünyaca məşhur təkamülçü elm adamı Lari Martin də bu dinozavrın uçan bir quşa aid xüsusiyyətləri olmadığını ifadə etmişdir.
Bütün bunlarla bərabər, bu dinozavrın quşların atası ola bilməyəcəyini göstərən çox açıq dəlil, bu dinozavrdan daha yaşlı uçan quş fosillərinin tapılmasıdır. Necə ki, yazıda da bəhs olunan Archaeopteryx, Mikroraptor adlı dinozavrdan təxminən 25 milyon il əvvəl yaşamışdır və elm adamlarının son araşdırmaları və yeni olan Archaepteryx fosilləri bu növün uçan bir quş olduğunu qəti olaraq göstərmişdir.
Bir neçə ayda isə Archaeopteryx daha yaşlı bir quş fosili tapılmışdır. “Science” və “Nature” kimi məşhur elm jurnalları və dünyaca məşhur BBC televiziyası bu quş fosilini belə təqdim etmişdir.
“Orta Asiya” da olan və 220 milyon il əvvəl yaşadığı məlum bu fosilin bütün bədəninin tüklərlə örtülü olan, quşların əcdadı olduğu iddia edilən Archaeptoryxda və indiki quşlarda olduğu kimi bir çanaq sümüyünə sahib olduğu və tüklərində isə içi boş sapların olduğu müəyyən edildi. Bu, Archeopteryxin quşların atası olduğunu iddia edir. Çünki tapılan fosil Archaeopteryxdən 75 milyon il daha yaşlı; yəni quşların əcdadı olduğu iddia edilən canlıdan 75 milyon il əvvəl də bütün xüsusiyyətlərə malik bir quş yaşayırdı.”
Necə ki, eyni xəbər ölkəmizdə də, “Milliyyət” qəzetinin 25 iyun 2000-ci il tarixli nəşrində “Quşların atası quş çıxdı” başlığıyla dərc olunmuşdu.
Buna görə Orta Asiyada olan bu quş fosili yeni olan Mikroraptor adlı dinozavrdan 100 milyon il daha yaşlıdır və indiki quşlarla tamamilə eyni xüsusiyyətlərə malikdir.
Nəticədə, bir dinozavr normal uçan quşdan 100 milyon il sonra ortaya çıxması mümkün deyil. Yəni mövcud olan fosillər, dinozavrlar və quşlar arasında qətiyyən bir ata-nəvə əlaqəsi olmadığını, hər iki növün bir-birlərindən tamamilə fərqli olaraq ortaya çıxdıqlarını açıq şəkildə göstərir. Əgər belə bir əlaqədən söz getsəydi, təkamülçülərin iddia etdiyi nəvələr 100 milyon il əvvəl yaşamırdı!
2-Qəzetdə budaqdan budağa tullanan dinozavrların bir gün qanadlandıqları nağılı elmi həqiqət kimi göstərilir:
“Radikal” qəzetindəki xəbərin düşünülmədən yazılmış hissələrindən biri isə, “Budaqdan budağa tullanarkən qanadları çıxan dinozavr” iddiasıdır. Bu gün bu iddialar, uşaqların belə bu karikaturaya gülməsindən başqa bir şey deyil.
Dinozavrların quşların atası olduqlarını iddia edən təkamülçülər, dinozavrların necə qanadlandıqları sualına bir cavab gətirmək məcburiyyətində olduqları üçün ortaya xəyali iddialar atarlar. Ən məşhur iki iddia:
1) Dinozavrların budaqdan budağa tullanarkən qanadlandıqları
2) Yerdə qaçıb ağcaqanadları ovlamaq üçün qollarını çırparkən qanadlandıqları şəklindədir.
Hər iki iddianı dəstəkləmək üçün elmi dəlil yoxdur. Bu iddialardan birinə sahib olan Yale Universitetinin geologiya üzrə professoru Con Ostrom, elmdən kənar və digər iddiaların qeyri-elmi olduğunu izah edir:
“Mənim kursorial ssenarim (torpaqdan qanadlanıb havalanma nəzəriyyə), əlbəttə ki, spekulyativdir, lakin arboreal nəzəriyyə (budaqdan budağa tullanarkən qanadlanma) da eyni dərəcədə spekulyativdir “. (John Ostrom, “Bird Flight: How Did It Begin?”, American Scientist, yanvar-fevral 1979, səh. 67)
Göründüyü kimi bu iddiaların sahibləri belə nəzəriyyələrinin tamamilə xəyala əsaslanan olduğunu və elmi heç bir dəlili olmadığını etiraf etmişdilər. Əslində quşların atasının dinozavrlar olduğu barədə təkamülçü təqdimatın hamısı elmdən kənar bir spekulasiyadan ibarətdir. Necə ki, Mikroraptorun quşların atası ola bilməyəcəyini ifadə edən, quşlar üzrə mütəxəssis, təkamülçü paleontoloq Larri Martin, təkamülçü olmasına baxmayaraq bu izahı vermişdir:
“Əslinə qalsa, əgər dinozavrlarla quşların eyni mənşədən gəldiklərini müdafiə etsəydim, bu barədə hər dəfə danışmaq məcburiyyətində qalarkən utanacaqdım.” (Pat Shipman, “Birds Do It… Did Dinosaurs?”, New Scientist, 1 fevral 1997, səh. 28)
Çox təəssüf ki, bəzi təkamül təbliğatçılar bu xəyali fərziyyələri elmi həqiqətlər kimi qəbul edərək, xalqa təlqin etməkdən çəkinmirlər. Ancaq bəzi təkamülçü yayımların göz ardı etdikləri əhəmiyyətli bir həqiqət vardır. Yaxın keçmişə qədər, yalançı təkamülçü təbliğatların işə yaradığı və xalqın təkamülün elmi gerçək olduğu yalanına inandırdığı həqiqətdir. Lakin bir neçə ildir, ölkəmizdə və dünyada, təkamül nəzəriyyəsinin saxtakarlıqları, yanılmaları, təbliğat üsulları geniş miqyasda xalqa açıqlanmış, insanlar bu mövzuda məlumatlandırılmışlar. Təkamülçülərin xalqı çaşdırmaq üçün icra etdikləri hər cəhd elm və ağıl tərəfindən qarşılığını gecikmədən alır. Buna görə təkamül təbliğatı aparanların bu yeni inkişafı gözardına vurmamalarını tövsiyə edirik.
